مهم‌ترین تاثیرات مصرف گلوتن بر روی پوست؛ غلاتی اعم از جو، چاودار و گندم به طور طبیعی حاوی گلوتن هستند که این پروتئین در اثر ترکیب با آب فعال خواهد شد. بنابراین، حتی غذاهایی که از نظر طبیعی بدون گلوتن هستند ممکن است در صورت استفاده نامناسب در فرآیند تولید یا آماده‌سازی، با گلوتن آلوده شوند. لازم است بدانید که گلوتن برای افرادی که به بیماری سلیاک مبتلا هستند و از آن رنج می‌برند مضر است؛ چرا که قادر به هضم این پروتئین نحواهند بود. این در حالی است که گلوتن برای بسیاری از افراد دیگر مشکل‌ساز نیست هیچگونه حساسیتی به وجود نمی‌آورد.
گلوتن چیست؟
همانطور که اشاره شد، گلوتن یک گروه از پروتئین‌هایی است که در دانه‌هایی مانند جو، گندم، عدس و جوانه آرد یافت می‌شود. این پروتئین نقش بسزایی در تولید نان و محصولات آردی دارد و موجب ایجاد انعطاف‌پذیری و سفتی در خمیرها می‌شود. در فرآیند تولید، گلوتن با آب ترکیب می‌شود و یک ساختار چسبنده ایجاد می‌کند که به نان و سایر محصولات پخته این ویژگی‌ها را می‌بخشد.
غالباً مصرف گلوتن برای اکثر افراد بدون هیچگونه مشکلی خواهد بود و به عنوان یک منبع پروتئین و انرژی در رژیم غذایی مورد استفاده قرار می‌گیرد. با این حال، برخی افراد به دلیل بیماری‌های خاص یا حساسیت‌های ناشناخته، قادر به تحمل گلوتن نیستند. این حساسیت می‌تواند در برخی افراد به مشکلات جدی در سیستم گوارشی منجر شود. به همین دلیل، برخی افراد با نام “حساسیت گلوتن” یا “بیماری سلیاک” مشکلاتی را با مصرف گلوتن تجربه خواهند کرد.
رابطه میان گلوتن و پوست
همانطور که اشاره شد، افراد مبتلا به بیماری سلیاک به مصرف گلوتن حساسیت دارند. واکنش آلرژیک به گلوتن ممکن است موجب التهاب پوستی شود. این واکنش آلرژیک می‌تواند با اگزما، آکنه و درماتیت همراه باشد. علاوه بر این، افرادی که به گلوتن حساسیت دارند، ممکن است مشکلات گوارشی هم به همراه داشته باشند. گلوتن به جذب مواد مغذی مورد نیاز بدن در دستگاه گوارش از جمله کلسیم، آهن و ویتامین‌های گروه B جلوگیری می‌کند.
جهت تشخیص اینکه آیا فرد به گلوتن حساسیت دارد یا خیر، می‌توان از روش قطع مواد غذایی حاوی گلوتن استفاده نمود. در صورتی که پس از قطع مصرف این مواد غذایی، حساسیت بهبود یابد، فرد می‌بایست سبک زندگی خود را به روش بدون گلوتن تغییر دهد. لازم به ذکر است که در صورت وجود هرگونه مشکلات سلامتی، مراجعه به پزشک یا متخصص تغذیه الزامی است.
همچنین پیشنهاد می‌شود مقاله همه چیز درباره سلولیت بازو و روش‌های درمانی آن را نیز مطالعه نمایید.
گلوتن در چه مواد غذایی یافت نمی‌شود؟
همانطور که پیش‌تر اشاره نمودیم، گلوتن در غلاتی همچون جو، عدس، گندم، و جوانه آرد وجود دارد. با این حال، برخی افراد به دلیل بیماری سلیاک یا حساسیت به گلوتن نمی‌توانند مصرف آن را تحمل کنند. برای این افراد، مصرف مواد غذایی بدون گلوتن پیشنهاد می‌شود. در ادامه، چندین ماده غذایی که بدون گلوتن هستند معرفی می‌شوند:
- آرد کنجد
آرد کنجد نیز بدون گلوتن است و می‌تواند در تهیه برخی از محصولات مصرفی برای افراد حساس به گلوتن استفاده شود.
- برنج
برنج یک گزینه خوب برای افراد حساس به گلوتن بشمار می‌رود. این ماده غذایی حاوی گلوتن نیست و می‌تواند به عنوان یک جایگزین سالم برای مواد غذایی حاوی گلوتن مصرف شود و هیچ گونه حساسیتی برای فردا ایجاد نکند.
- آرد آلوئه‌ورا
آرد حاصل از آلوئه‌ورا نیز بدون گلوتن است. در برخی از محصولات غذایی، از آرد آلوئه‌ورا به عنوان جایگزین گلوتن دار استفاده می‌شود.
- کینوآ
این ماده غذایی حاوی پروتئین غنی و بدون گلوتن است. برای بیماران سلیاک و افراد حساس به گلوتن، کینوآ یک گزینه مناسب محسوب می‌شود.
- آرد سورگوم و جو
این دو ماده غذایی نیز بدون گلوتن هستند و می‌توانند به عنوان جایگزین سالم برای محصولات حاوی گلوتن مصرف شوند.
مشکلات پوستی ناشی از مصرف گلوتن
در ادامه به مشکلات پوستی که از مصرف گلوتن ایجاد می‌شود، خواهیم پرداخت:
- درماتیت هرپتی فرم
بیماری سلیاک آلرژی نسبتاً شایعی است که در حدود 15 تا 20 درصد در بیماران سلیاکی رخ می‌دهد. علائم مهم آن، می‌تواند در هر نقطه‌ای از بدن ظاهر شود، اما بیشترین شیوع در نواحی همچون باسن، زانو، آرنج، کمر و پشت گردن دارد. این واکنش پوستی ممکن است به صورت مداوم یا موقت رخ دهد. پیش از نمایان شدن علائم پوستی، فرد حساس به گلوتن ممکن است احساس خارش و سوزش کند. علاوه بر ظهور برآمدگی‌های کوچک، این حساسیت می‌تواند منجر به تشکیل جوش‌های آبکی نیز شود.
- اگزما
اگزما یک بیماری پوستی است که به خارش و تشکیل بثورات قرمز می‌انجامد. در اکثر موارد، اگزما همراه با تشکیل تاول‌های کوچک و آبکی خواهد بود. علت ظاهر شدن اگزما در بیماران سلیاک مشخص نیست، اما به نظر می‌رسد که این مشکل پوستی ناشی از ترکیبی از عوامل وراثتی و زیست محیطی است. به علاوه، اگزما ممکن است به دلیل واکنش‌های آلرژیک یا نقص در سیستم ایمنی بدن رخ دهد.
- پسوریازیس
به گزارش تحقیقات انجام شده، حدود 4 درصد از بیماران سلیاکی به بیماری پسوریازیس نیز مبتلا می‌شوند. پسوریازیس یک نوع واکنش خود ایمنی است که موجب تشکیل نقاط قرمز و التهابی به نام پلاک می‌شود که به صورت سفید و نقره ای رنگ است. این پلاک‌ها عمدتا در قسمت‌های پوست سر، زانو، آرنج و کمر ظاهر می‌شوند و می‌توانند موبج خارش و درد، یا هر دوی آن شوند. در برخی موارد، پوست اطراف مفاصل ممکن است ترک خورده و خونریزی داشته باشد.
برای درمان حساسیت به گلوتن چه کنیم؟
در صورتی که شک دارید که گلوتن می‌تواند بر سلامت شما تأثیر بگذارد، بهتر است با یک پزشک متخصص در این باره مشورت نمایید. پزشک معالج ممکن است برای تشخیص بیماری سلیاک یا آلرژی به گلوتن، آزمایش خون را توصیه کند. در نهایت، قبل از حذف گلوتن از رژیم غذایی خود، بهتر است با یک تغذیه مشورت نموده تا برنامه غذایی مناسب و سازگار با وضعیت و سلامت بدن شما را تهیه کند. (ژل ای پی تی کیو 10 سی سی اورجینال (اصلی))
سخن پایانی
داشتن پوستی سالم و زیبا یکی از اهداف مهم برای بسیاری از افراد است. برخی از مردم با تغذیه مناسب و استفاده از محصولات مخصوص مراقبت از پوست، به راحتی می‌توانند به این هدف دست یابند. با این حال در کنار کمبود توجه به مراقبت از پوست، برخی افراد به دلایل دیگری قادر به تحقق این خواسته‌ی خود نیستند. همانطور که در این مقاله مطالعه نمودید، افرادی که به بیماری سلیاک مبتلا هستند، با مصرف مواد حاوی گلوتن موجب به حساسیت‌هایی در بدن خود دچار می‌شوند.
